Marka Tescilinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

 

Marka Tescili Süreci

Marka tescili, bir işletmenin kimliğini oluşturan en değerli unsurlardan biridir ve bu sürecin doğru yönetilmesi, markanın yasal koruma altına alınarak uzun vadeli başarıya ulaşmasında kritik rol oynar. Başvurunun hazırlanmasından uluslararası tescil adımlarına, yasal uygunluk kriterlerinden ret nedenlerine kadar birçok aşama titizlikle ele alınmalıdır. Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde karşılaşılabilecek risklerin önlenmesi, ancak mevzuata tam uyum ve dikkatli bir stratejiyle mümkündür. Bu kapsamda marka tesciline dair dikkat edilmesi gereken temel unsurlar, sürecin her aşamasında yol gösterici bir rehber niteliğindedir.

Başvuru Sürecine İlişkin Genel Hususlar

Dilekçe, Form ve Bilgiler:

Başvuru sahibinin dilekçe formunu doldurmadan önce açıklayıcı notları dikkatle okuması önerilir. Marka başvurusu, usulüne uygun olarak imzalanmalıdır; eğer bir vekil atanmışsa vekil tarafından imzalanabilir. Tüzel kişi adına imzalanmışsa, imzalayanın yasal konumu belirtilmelidir.

Uluslararası Başvurular (Madrid Sistemi):

Uluslararası marka tescili için öncelikle menşe Ofiste geçerli bir marka tescil başvurusu veya tescilli bir markanın bulunması zorunludur.

Menşe Ofis tarafından şekli incelemeden geçirilen başvurular WIPO'ya iletilir. WIPO'da şekli inceleme sonrası uygunsuzluk yoksa veya giderilmişse uluslararası tescil numarası verilir.

Mal ve hizmet listesi İngilizce çevirisi olarak sunulmalı; kapsam daraltılabilir ancak genişletilemez.

Aynı başvuru sahibine ait birden fazla ulusal başvuru/tescil, tek uluslararası başvuruda mal/hizmet listeleri birleştirilerek sunulabilir.

Listeler Nis Sınıflandırmasına uygun düzenlenmeli, sınıflara ayrılmalı ve sınıf numaraları belirtilmelidir.

Markanın tescilinin istendiği Akit Taraflar belirtilmelidir. Menşe Ofis, belirlenmiş Akit Taraf olarak belirtilemez, sonradan da belirlenemez.

Uluslararası tescil, uluslararası tescil tarihinden itibaren 5 yıl süreyle ulusal başvuruya veya tescilli markaya bağımlıdır. Bu 5 yıl içinde esas markadaki koruma kapsamını kısıtlayacak veya ortadan kaldıracak değişiklikler, uluslararası tescili de etkiler.

Ulusal markaya dönüştürme (transformation) talebi, WIPO aracılığıyla değil, doğrudan ilgili Akit Taraf Ofisine kendi mevzuatına uygun olarak sunulmalıdır. Dönüştürme işleminde koruma, uluslararası tescil tarihinden itibaren geçerli olur. Dönüştürme sonrası değişiklikler (devir, sahip adresi değişikliği, yenileme vb.) doğrudan ilgili Ofis ile yapılır.

TürkPatent'e yapılan uluslararası tescil taleplerinde, talebin 2 ay içinde WIPO'ya iletilmesi halinde uluslararası tescil tarihi, TürkPatent'e sunulduğu tarih olarak belirlenir. Bu süre aşılırsa WIPO'nun talebi aldığı tarih esas alınır. Bu nedenle eksikliklerin gecikmeden cevaplanması önemlidir.

Rüçhan hakkı talep edilmişse, uluslararası başvuru ulusal başvuru tarihinden itibaren 6 ay içinde yapılmalıdır.

E-filing ile uluslararası başvuru yapıldığında, başvuru özetinin EPATS kanalıyla ayrıca "Uluslararası Marka Tescil Başvurusu" olarak iletilmemesi gerekir; bu çifte başvuruya neden olur. Yalnızca MM2 veya MM18 formları veya E-filing özeti EPATS'tan iletilmelidir.

Marka Tescilinde Mutlak Ret Nedenleri

Marka Tescilinde Mutlak Ret Nedenleri (SMK Madde 5) Nelerdir?

Bir işaretin marka olarak tescil edilebilmesi için belirli koşulları taşıması gerekir. Bu koşulların sağlanmaması halinde başvuru reddedilir.

Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini diğer teşebbüslerden ayırt etme yeteneğine sahip olmalı ve koruma konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayacak şekilde sicilde gösterilebilir olmalıdır.

Bir işaretin en önemli tescil koşulu ayırt edici olmasıdır. İşaretin bütün olarak değerlendirilmesi gerekir, parçalara bölünerek incelenmesi doğru değildir.

Malların veya hizmetlerin cinsi, niteliği, kalitesi, miktarı, amacı, değeri, coğrafi kaynağı, üretim zamanı veya diğer özelliklerini tek başına veya esas unsur olarak gösteren işaretler tescil edilemez.

Ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak, üretim veya kullanım zamanı gibi konularda diğer teşebbüsleri yanıltacak işaretler tescil edilemez.

Malın doğası gereği ortaya çıkan, teknik bir sonucu elde etmek için zorunlu olan veya mala asli değerini veren şekiller veya başka özellikler marka olarak tescil edilemez.

Halkı, markanın niteliği, kalitesi, üretim yeri veya coğrafi kaynağı konusunda yanıltacak işaretler tescil edilemez.

Devlet amblemlerini, bayraklarını, resmi işaretlerini, ayar damgalarını, hükümetlerarası teşkilatların armalarını, bayraklarını, kısaltmalarını veya isimlerini içeren işaretler, ilgili yetkili mercilerden izin alınmaksızın tescil edilemez.

Halkı dini, tarihi, kültürel ve toplumsal değerler açısından yanıltacak veya kamu düzenine aykırı işaretler tescil edilemez.

Dini değer veya sembol içeren marka başvuruları, mal ve/veya hizmet ayrımı yapılmaksızın tümü için reddedilir.

Toplumun normal işleyişine zarar verebilecek, ahlak anlayışına ters düşen, zararlı alışkanlıkları özendiren, suça teşvik eden, küfür, hakaret, ırkçılık, ayrımcılık içeren işaretler reddedilir.

Devlete, mahalli idarelere ve diğer kamu tüzel kişilerine ait iktisadi nitelik arz etmeyen işaret ve adlandırmalar ile ticaret ve hizmet markası olarak tescil edilemeyecek nitelikteki kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait işaret ve adlandırmalar tescil edilemez.

Tescil başvurusu yapılan markanın tescilli bir coğrafi işaretle aynı veya benzer olması ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynı veya kıyaslanabilir olması durumunda başvuru reddedilir.

Marka Tescilinde Nispi Ret Nedenleri

Marka Tescilinde Nispi Ret Nedenleri (SMK Madde 6) Nelerdir?

Bir markanın, daha önceki bir markayla karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir. 

Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.

Ticari vekil veya temsilcinin, marka sahibinin izni olmaksızın ve haklı bir sebebe dayanmaksızın markanın aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin kendi adına tescili için yaptığı başvuru, marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.

Başvuru tarihinden veya varsa rüçhan tarihinden önce tescilsiz bir marka veya ticaret sırasında kullanılan bir başka işaret için hak elde edilmişse, bu işaret sahibinin itirazı üzerine, marka başvurusu reddedilir.

Paris Sözleşmesinin 1 inci mükerrer 6 ncı maddesi bağlamındaki tanınmış markalar ile aynı veya benzer nitelikteki marka başvuruları, aynı veya benzer mal veya hizmetler bakımından itiraz üzerine reddedilir.

Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.

Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını, fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi hâlinde hak sahibinin itirazı üzerine başvuru reddedilir. 

Ortak markanın veya garanti markasının yenilenmeme sebebiyle koruma süresinin sona ermesinden itibaren üç yıl içinde yapılan, ortak marka veya garanti markasıyla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki hak sahibinin itirazı üzerine reddedilir.

Tescilli markanın yenilenmeme sebebiyle koruma süresinin sona ermesinden itibaren iki yıl içinde yapılan, bu markayla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki marka sahibinin itirazı üzerine bu iki yıllık süre içinde markanın kullanılmış olması şartıyla reddedilir.

Kötüniyetle yapılan marka başvuruları itiraz üzerine reddedilir.

NOT:

Markanın, marka sahibinin izniyle üçüncü kişiler tarafından kullanılması gerekir.  sözleşmeleri veya grup şirketleri içinde kullanım bu kapsamdadır. Distribütörlük anlaşmaları da kabul edilir.

Tescilli markanın devralınması durumunda, devredenin devirden önceki 5 yıllık kullanımları da geçerli kabul edilir.